Noordoost-Brabant

Noordoost-Brabant is van oudsher een economische hotspot, waar pioniers generatie na generatie innoveerden. De regio zindert van de startups met betekenisvolle innovaties met toegevoegde waarde voor mens, plant, dier en omgeving.
Meierijstad is misschien wel de meest ondernemende ‘food en feed’ gemeente van Europa. Er is een sterke agrarische sector met meer dan 700 bedrijven. Daarnaast zijn giganten als Jumbo, Sligro, AgriFirm, Friesland Campina, Udea, Mars, Hutten Catering en de Koninklijke Van den Boer Groep in Meierijstad gevestigd. Vaak zijn het familiebedrijven die lokaal zijn geworteld en internationaal zijn uitgegroeid. De economische kracht van de gemeente maakt dat ook innovatieve bedrijven en nichespelers zich aangetrokken voelen. Niet voor niets is Meierijstad met onder meer de Verspillingsfabriek een belangrijke bakermat voor de moderne voedingsindustrie. Daarnaast valt er ook veel te genieten in de gemeente. Zo vind je in de kern Sint-Oedenrode het toprestaurant Wollerich. Van boer tot bord, de hele voedselketen is in Meierijstad vertegenwoordigd.

Er is nog een wereld te winnen door meer plantaardig te eten. Meer plantaardig eten is goed voor het milieu, voor de dieren en voor de mensen. Minder en duurzamer vlees helpt om minder broeikasgassen uit te stoten en het klimaatprobleem bij de bron aan te pakken. Tevens schept het mogelijkheden om landbouwgrond terug te geven aan de natuur.
Noordoost Brabant stond al in 1818 vooraan in de omschakeling van dierlijke naar plantaardige eiwitten. De Gruyter startte in 1818 met een paarden-grutmolen voor de verwerking van peulvruchten, zaden, en granen (grutten van boekweit, haver en gerst), plantaardige eiwitten dus! Daar komt ook de bijnaam grootgruttersimperium vandaan.
Nu werkt de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM) samen met de HAS Hogeschool in ’s-Hertogenbosch aan een groot duurzaamheidproject, de eiwittransitie, waarbij onderzocht wordt hoe een overstap kan worden gemaakt van dierlijke eiwitten naar alternatieve eiwitten.

Met de realisatie van de Zuid-Willemsvaart tussen Helmond en ‘s-Hertogenbosch In 1826, ontstond een grote economische impuls in deze regio. De nieuwe haven stond in directe verbinding met het kanaal en Veghel werd daarmee tot een centrum van transport. De Noordkade was daarom in 1915 een perfecte plek voor de eerste grote graansilo van de Coöperatieve Handels Vereniging (CHV), een inkooporganisatie voor mengvoeders, kunstmest en granen. Veghel groeide uit tot het centrum van de voedingsmiddelenindustrie. Er ontstond een uniek ensemble aan gebouwen, met een grote verscheidenheid aan bouwstijlen.
Met behoud van de uitstraling van deze historische gebouwen, is het terrein sinds 2012 volop in ontwikkeling om te transformeren tot tweede centrum van Veghel. Daar waar vroeger de voedingsindustrie van Veghel groeide en bloeide, staan nu kunst, cultuur en culinair genieten centraal. De industriële architectuur in combinatie met kunst en cultuur is imponerend.

Vanwege de uitstekende ligging van ‘s-Hertogenbosch aan de Maas, groeide de stad uit tot distributiecentrum voor grootwinkelbedrijven. ‘s-Hertogenbosch kon grondstoffen vanuit Rotterdam makkelijk verkrijgen via de Maas en via de verbinding met de Rijn ook goed naar Duitsland transporteren.

Een van de kruideniersbedrijven die hiervan profiteerde was de Gruyter, die hier tussen 1818 en 1971 actief was. De naam van deze Bossche onderneming herinnerde aan de 'oprichter' Piet de Gruijter [1795-1867]. De Gruyter werd bekend door zijn winkelformule, met Snoepje van de Week, en zijn uitgekiende, vooruitstrevende marketingformule die dicht bij de klant stond.

De uitstekende ligging van de stad kwam al snel ook op het marktplein tot uiting. Al in de middeleeuwen kwamen handelslieden uit verre streken hier bijeen voor handel. De Bossche handelslieden hadden al in de 13e eeuw een handelsprivilege bij één van de grootste Duitse jaarmarkten in Neurenberg. De Bossche markt is nog steeds een handels- en ontmoetingsplaats. De Bossche markt is nog steeds een begrip in de wijde omgeving en trekt veel Brabanders en bezoekers van verder weg met verschillende weekmarkten.

Cor Unum is een keramisch atelier in ‘s-Hertogenbosch waar met veel passie en vakmanschap prachtig keramiek van nationaal en internationaal gekende ontwerpers wordt vervaardigd. Cor Unum – letterlijk: één van hart – wordt gedragen door velen: door ambassadeurs en studenten, door ontwerpers en vrijwilligers, door mensen met afstand tot de arbeidsmarkt en professionals. Allen delen ze één gemeenschappelijk ideaal: iedereen verdient een plaats, iedereen heeft een talent en iedereen kan eraan bijdragen de wereld iets mooier te maken. Cor Unum streeft naar een volledig ambachtelijk en schoon productieproces.
Het atelier werkt met chefs als Sergio Herman, Edwin Katz en Jonnie Boer, waarbij keramiek een onderdeel vormt van de (mond)beleving van een maaltijd.
Wat Cor Unum als eindproduct neerzet is uniek en de manier waarop ze dit doen is een voorbeeld voor het ondernemerschap van morgen: een wereld waarin commercieel ondernemen gecombineerd wordt met ideële doelstellingen. Duurzaam ondernemen in optima forma dus!

Menig top kok en fijnproever kan zich de periode nog herinneren dat deze bijzonder smakelijke kip, het La Bresse hoen, eind jaren ’70 op het menu stond van diverse gerenommeerde restaurants. Sinds kort is de Poule Den Dungen, een zuivere afstammeling van de befaamde Poulet de Bresse uit Frankrijk, weer in de groene vruchtbare weiden van Den Dungen te zien. Het is een van de weinige kippenrassen ter wereld die culinair erkend wordt. Het is een rood-wit-blauwe hoen, dat wil zeggen met een rode kam op de kop, een wit lichaam en blauwe poten, zoals de Franse en de Nederlandse vlag.

Een groep enthousiaste Dungenaren, verenigd in het (opnieuw opgerichte) Genootschap Poule Den Dungen, heeft samen gezorgd voor de terugkeer van dit bijzonder smakelijke stukje kippenvlees. Of zoals Brillat Savarin, een 18^e-eeuwse Franse Gastronoom en filosoof, het verwoorde over Poulet de Bresse “Koningin van het gevogelte en gevogelte voor de Koning”.

Op de rivierbeddingen graasden langs de Maas ook runderen. Een van de bekendste rassen is het Brandrode rund, een afgeleide kleurslag van het welbekende roodbonte rund. Het brandrood rund is egaal diep donkerrood of bruinrood van kleur met witte aftekeningen: een witte kol, een witte buik, witte staartpunt en witte sokken. Op sommige plaatsen van het lichaam, met name aan de kop en de poten neigt de kleur meer naar zwartachtig rood. Vanwege deze geblakerde kleur is de naam “brandrood” ontstaan. Brandrode runderen zijn middelgroot. Het zijn rustige en vriendelijke dieren voor elkaar en voor de mensen. Het Brandrode Rund is sterk en sober, kan zich goed aanpassen.
Het brandrode rund is vrij zeldzaam. Rond 2000 waren er nog enkele tientallen brandrode runderen in Nederland. Marlies Hermans uit Beuningen was de redster van dit rund, eind vorige eeuw, toen het bijna geheel vervangen was door nog meer producerende Amerikaanse Friesian-Holstein runderen.