To Taste

Patat vs Friet

Brabantse friet in Bergen op Zoom

De termen friet en patat komen beide van het Franse patates frites af. Het zijn dus eigenlijk verbasteringen van de twee woorden in het Franse origineel. In België gebruikt men het woord patatten waar wij aardappels zeggen en is de strijd dus al beslecht voor ie begonnen is. In Nederland is de situatie minder duidelijk, maar als een stelregel is het zo dat men in noorden en westen van het land eerder patat zegt, in het zuiden eerder friet en in het oosten verschilt het nog al eens. Begin 1900 werd de Belgische friet in Nederland populair. De eerste Brabantse friet werd in 1905 gebakken op de kermis in Bergen op Zoom. Daarna volgde de rest van Nederland.  Overigens gaan veel Brabanders toch nog de grens over naar België voor Vlaamse friet. Na de Tweede Wereldoorlog ontstonden de eerste snackbars in Nederland waar veel friet werd gegeten. In de afgelopen jaren heeft het frietje een nieuwe status gekregen: top-chefs zoals Niven Kunz en Sergio Herman openden frites ateliers en speciaalzaken in de grote steden. ‘Haute friture’ is voor iedereen bereikbaar!

Wie de eerste friet maakte is niet goed te achterhalen. Zowel de Fransen als de Belgen claimen de uitvinding van friet. De Belgische historicus Jo Gérard zegt dat hij in een oud manuscript heeft gelezen dat er al friet werd gemaakt in 1680. Als de Maas 's winters dichtvroor en het niet meer mogelijk was om vis te vangen, sneed men aardappels in de vorm van visjes die men in vet kookte. 

In een Frans kookboek uit 1755, Les soupers de la cour, wordt melding gemaakt van friet. In 1802 moet de friet geïntroduceerd zijn in Amerika. In dat jaar serveerde president Thomas Jefferson friet aan zijn gasten. Op zijn menukaart stond: Pommes de terre frites à cru, en petites tranches; aardappels, rauw gebakken in vet, in plakjes gesneden. Mogelijk kwam het recept van zijn Franse kok, maar het kan ook zijn dat hij het meegenomen heeft toen hij terug kwam uit Frankrijk, nadat hij in de jaren 1780 daar ambassadeur was geweest. 

Iedereen heeft natuurlijk zijn eigen voorkeur voor de dikte van zijn friet. Het verhaal gaat dat Cornelius Vanderbilt is 1852 eens friet bestelde in een restaurant en zijn friet te dik vond en terug stuurde naar de keuken. De kok was hierdoor wat geïrriteerd en sneed aardappels in zulke dunne plakjes dat ze niet meer aan een vork te prikken waren, en frituurde ze. Vanderbild vond ze lekker en zo waren de chips ontstaan.

Ook een biologisch frietje eten? Dit kan bij

DAPP Frietwinkel
Korte Brugstraat 1
4811 ZA Breda
https://www.frietwinkel.nl/breda/